1. Phân định âm dương trong thực phẩm
Phân định âm dương trong thực phẩm gồm :
1.1. Phân định âm dương giữa các loại thực phẩm với nhau : như rau , củ , quả, thịt ,cá
1.2. Phân định âm dương đối với những thực phẩm trong cùng một loại : ví dụ giữa các loại rau thì rau nào âm hơn và rau nào dương hơn , giữa các loại củ thì củ nào âm hơn và dương hơn
1.3. Cách chế biến để làm dương hóa thực phẩm
Ví dụ : Ví dụ củ cải khi muối lên sẽ dương hơn so với củ cải tươi . Như vậy khi ngâm muối ta đã dương hóa thực phẩm.
1.1. Phân định âm dương giữa các loại thực phẩm với nhau :
Dưới đây là bảng các thực phẩm được sắp xếp theo thứ tự ÂM GIẢM DẦN :
Âm : đường trắng -> giấm -> đường tinh luyện -> rượu -> dầu ăn -> mật ong -> hoa quả -> nấm -> đậu phụ -> nước -> hạt> đậu -> rau -> rong biển -> ngũ cốc -> sò hến -> cá sông -> xì dầu -> tương đậu miso -> cá biển -> muối biển -> chim -> bò lợn -> trứng -> muối tinh chế : Dương
Qua bảng thực phẩm trên ta nên dùng các thực phẩm ở mức Quân bình nằm ở giữa từ nấm đến muối biển là tốt nhất . Không nên ăn những thức ăn quá Âm hay quá Dương sẽ không tốt cho cơ thể trừ những trường hợp trị bệnh có sự tư vấn của chuyên gia.
1.2. Phân định âm dương đối với những thực phẩm trong cùng một loại

+ Đối với thực vật như rau , củ, quả thì ta cần lưu ý đến môt số đặc điểm như : Màu sắc , Mùi vị ,Hình dáng , Đặc điểm sinh trưởng .. . để phân định Âm , Dương ..Dưới đây là cách phân định âm dương theo các đặc điểm trên :

Âm ,dương của vị:

Âm: Cay -> chua -> ngọt -> mặn -> đắng -> Chát : Dương
Ví dụ: độ ngọt của cơm so với độ đắng của cơm cháy thì cơm cháy mang dương tính hơn

Âm ,dương của màu sắc:

Âm : Tím -> chàm -> xanh da trời -> xanh lá cây -> trắng -> vàng -> cam -> đỏ -> nâu -> đen -> tia hồng ngoại: Dương
Ví dụ: Cà rốt màu đỏ thì dương tính hơn rất nhiều so với cà tím.

Âm ,dương của hình dáng:

Hạt to âm hơn so với hạt nhỏ;Dài âm hơn so với tròn

Đặc điểm sinh trưởng

Động thực vật sinh sống ở đồng bằng dương hơn so với miền cao, Ở miền biển thì dương hơn so với đất liền.Ví dụ : cá nước mặn thì dương hơn so với cá nước ngọt.
1.3 .Cách chế biến làm dương hóa thực phẩm
Đối với các thực phẩm ta có thể làm dương hóa nó bằng cách :
+. Ngâm muối : vd : củ cải trắng thì âm hơn so với của cải muối ; Chanh
+. Để lâu : Thực phẩm để lâu thì dương hơn so với thực phẩm ban đầu. VD : Là trà lâu năm thì dương hơn so với lá trà non.
+ Rang : gạo lứt rang dương hơn so với gạo lứt thường.
+ Nấu , hấp , luộc : chuối hấp hay nấu thì dương hơn so với chuối còn sống.
PHỤ LỤC PHÂN LOẠI THỰC PHẨM ÂM DƯƠNG
Dưới đây là Bảng phân định âm dương trong một số loại thực phẩm tiêu biểu (bảng 1) và bảng phân định âm dương chi tiết cho tất cả các thực phẩm (Bảng 2) thông dụng :

Bảng 1 : Bảng phân định âm dương một số loại thực phẩm tiêu biểu

Ghi chú :
Thực phẩm Âm ký hiệu : -
Thực phẩm Dương ký hiệu + ;
- : Âm ít ; - - : Âm nhiều ; - - - : rất âm ;
+ : Dương ít ; + + : Dương nhiều ; + + + : rất Dương

2. Nhận biết thể trạng của mình và người khác thuộc âm hay dương
Tùy thuộc và đặc điểm tâm sinh lý , thể trạng mà mỗi người chúng ta đều mang khuynh hướng âm hơn hay dương hơn . Những đặc điểm này có thể thay đổi hàng ngày .Ví dụ có ngày chúng ta vui , có ngày chúng ta buồn hoặc có ngày chúng ta năng động nhiệt tình những cũng có ngày chúng ta chán nản lưới biếng … nên mỗi sáng thức dậy chúng cần xem xét lại bản thân để biết ngày đó mình đang dươn g hơn hay âm hơn để chọn lựa thức ăn phù hợp. Dưới đây là bảng liệt kê các đặc điểm âm dương chủ yếu để phân định :

STT	ÂM	DƯƠNG
1	Hoạt động chậm	Hoạt động nhanh (1)
2	Giọng cao	Giọng thấp
3	Bình tĩnh	Nóng nảy
4	Yếu đuối, dễ khóc	Cứng rắn, mạnh mẽ
5	Chậm chạp	Nhanh nhẹn
6	Dễ cảm thấy đau	Khó cảm thấy đau
7	Máu khó đông	Máu dễ đông
8	Dễ buồn ngủ	Dù không ngủ vẫn thấy bình thường
9	Nhiệt độ cơ thể thấp	Nhiệt độ cơ thể cao
10	Nước tiểu nhạt	Nước tiểu đậm
11	Màu môi nhạt	Màu môi đậm
12	Mí mắt bên trong màu hồng	Mí mắt bên trong màu đỏ
13	Mắt to	Mắt híp
14	Phân đi cầu nhão	Phân đặc , cứng

3. Lựa chọn thức ăn phù hợp với thể trạng ,điều kiện công việc , và môi trường bên ngoài
Nguyên tắc quan trọng khi ăn uống là làm sao để cơ thể đạt được trạng thái QUÂN BÌNH ÂM DƯƠNG của cơ thể . Bởi vì theo tiên sinh Ohsawa khi cơ thể quân bình thì chúng ta sẽ thoát khỏi mọi bệnh tật và đạt được hạnh phúc và trí tuệ phán triển cao nhất . Dưới đây là những điểm cần lưu ý để ăn uống quân bình :

- Nên ăn các thực phẩm gần ở mức quân bình (dương ít hoặc âm ít ) tránh các thức ăn cực dương hay cực âm :

Ví dụ mục 1.1. , Phân định âm dương giữa các loại thực phẩm chúng ta nên ăn các thực phẩm từ nấm đến muối biển. Tránh ăn Đường (Cực Âm) hay Muối (cực Dương) quá nhiều.
- Người khuynh hướng âm tính thì nên ăn thêm những loại thực phẩm có xu hướng dương tính hơn để quân bình. Ngược người dương tính thì nên ăn các thực phẩm âm tính nhiều hơn như rau củ , quả .

- Chú ý hài hòa âm dương giữa cơ thể với điều kiện làm việc và môi trường sống :

Cơ thể chúng ta thay đổi hàng ngày và điền kiện bên ngoài cũng vậy . Do đó cần phải theo dõi cơ thể và những yếu tố bên ngoài để hài hòa trong ăn uống .
Ví dụ , nếu hôm nay buổi sáng thức dậy tâm trạng của bạn cảm thấy vui vẽ , phấn chấn thích hoạt động thì bạn đang dương và ngày hôm đó bạn có thể ăn nhiều thực phẩm âm hơn bình thường . Tuy nhiên , ngày hôm đó thời tiết âm u sắp có mưa hay bão thì có nghĩa là âm vì vậy bạn cũng không được ăn thức ăn âm nữa mà chọn lựa những thức ăn tương đối dương hơn để quân bình với thời tiết bên ngoài .

Nếu tính chất công việc của bạn là chân tay hay trí óc mà chọn lựa thức ăn phù hợp. Nếu công việc của bạn hoạt động chân tay nhiều thì có nghĩa là dương vì vậy bạn có thể ăn thêm nhiều trái cây và nước . Còn ngược lại nếu bạn làm công việc văn phòng thì bạn nên hạn chế ăn các thức ăn âm hơn.

Phân định Âm Dương Thức Ăn Nước Uống trong Phương Pháp Thực Dưỡng Ohsawa

Và gạo lứt là nền tảng, thức ăn quân bình Âm Dương thích hợp với cơ thể người. Sau đây là những thực phẩm phân loại Âm Dương để khi dùng chúng ta kết hợp chế biến món ăn. Đây chỉ là sự phân định tương đối, có thể thay đổi theo môi trường, khí hậu, thời gian, mùa, cách nấu chế biến…

Cốt lõi của triết lý của Ngài Ohsawa hướng con người ăn uống những thảo mộc từ thiên nhiên, tiết chế việc ăn thịt từ thú vật

Hệ thống thực dưỡng của ngài Ohsawa không phải nói là rất đồ sộ, Gạo lứt muối mè chỉ là 1 cách trị bệnh của ông. Ngoài ra ông đưa ra nhiều quy luật, nhiều cách để phân định Âm Dương trong thực phẩm.

Ngày nay chúng ta kế thừa lại và phát huy những gì ông để lại trong việc phòng và trị bệnh theo phương pháp thực dưỡng Ohsawa.

“Thức ăn là thuốc” HIPPOCRATE ~ Ông Tổ của Tây Y.

Câu gốc Hippocrates — 'Let food be thy medicine and medicine be thy food.'

“Khi trị bệnh dùng thức ăn thay thuốc có phần lợi hơn” ~ Hải Thượng Lãn Ông Đại Y Sư Việt Nam thế kỷ 18.

Cốt lõi của triết lý của Ngài Ohsawa hướng con người ăn uống những thảo mộc từ thiên nhiên, tiết chế việc ăn thịt từ thú vật. Không ăn những hoa quả trái cây biến đổi gen, trái mùa, những gì trái với quy luật tự nhiên. Và một điều quan trọng thực phẩm phải hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng hay xử lý hóa học nào.

Trích một đoạn trong sách Thực Dưỡng Ohsawa:

So sánh tình trạng sức khỏe và ăn uống của những thế hệ tiền nhân và hiện nay, ta thấy sức khỏe con người bị suy thoái dần, trong khi món ăn thức uống càng ngày càng phong phú hơn xưa; ngoài gạo lứt xay xát trắng, thức ăn tinh chế và xử lý hóa học, còn có thêm những thức ăn mới như đường cát kết tinh, đường hóa học, nước ngọt, gia vị tổng hợp (như bột ngọt),..Thêm vào đó, ở các nước công nghiệp phát triển, thịt và thực phẩm gốc động vật đã trở nên thức ăn chính thay vì hạt cốc.

Chính cách ăn uống gọi là “văn minh” này cộng với lối sống “hiện đại, tân tiến” xa rời thiên nhiên đã gây ra nhiều tai hại như ta thấy ngày nay.

Danh Y Tuệ Tĩnh có câu nói nổi tiếng “Nam Dược trị Nam Nhân”, dùng thảo dược xung quanh để trị bệnh cho người Việt. Nên ông bà từ xa xưa đã dùng những thực phẩm, những cây xung quanh mình đã ăn uống và trị bệnh, nên kéo dài tuổi thọ rất cao.

Dựa vào bảng phân định này cá nhân chúng ta có thể áp dụng ví dụ ngày Đông (Âm) thì chúng ta nên ăn uống Dương hơn, còn mùa hè, khô nóng (Dương) thì chúng ta nên ăn Âm hơn.

Nói về phân định thực phẩm Âm Dương thì nó tùy hoàn cảnh, tùy điều kiện, đây như là một trò chơi thú vị mà bạn tự khám phá mở mang trí óc.

Tỷ lệ ăn uống lý tưởng trong dinh dưỡng của Con người theo ngài Ohsawa là 5 Âm/1 Dương hoặc 3/2 đến 7/1 tùy theo môi trường sống. Nhưng chốt lại ngài Ohsawa vẫn nói nên dùng thực phẩm từ nguồn gốc thảo mộc.