Dưỡng sinh theo phương pháp đông phương

                  

                            - Trần Văn Quang

 

 

Khi gặp nhau chúng ta thường hỏi thăm nhau sức khỏe. Điều này chứng tỏ sức khỏe là mối quan tâm hàng đầu của mọi người. Qua dòng thời gian đã có rất nhiều thư liệu bàn về sức khỏe và  y học. Khoa học hiện đại cũng đã có  những công trình nghiên cứu và khám phá mới. Bài viết sau đây là kết quả của nhiều năm học hỏi và thực hành  những nguyên lý về dưỡng sinh  của tác giả. Những nguyên lý dưỡng sinh này đặt nền tảng trên học thuyết Đông Y, có khả năng bảo đảm một đời sống khỏe mạnh  vô bệnh.

Dẫu rằng theo triết lý Đông Phương, nói về cái ta là một điều không nên làm, tác giả cũng mạn phép xin được trình bày sơ lược về cuộc đời mình. Mục đích là để chứng minh sự hiệu quả của phương pháp dưỡng sinh sắp được thảo luận cùng quý vị.

Tôi suy nhược từ lúc mới sinh  ra đời. Đông Y gọi tình trạng  này là  Tiên thiên bất túc. Do sự suy nhược  này,  tôi cứ rày yếu mai đau suốt thời thơ ấu của mình. Tôi đã đi nhiều bác sĩ và thử nhiều loại thuốc, nhưng đau yếu vẫn hoàn đau yếu.  Suốt những năm trung học, tôi thường xuyên bị nhức đầu, suyễn, và rối loạn tiêu hóa.  Sau này nhìn lại những năm đau yếu đó tôi thấy rõ ràng đó là hậu quả của lối sống  trái dưỡng sinh . Đông Y gọi  tình trạng này là Hậu Thiên Bất Nghi. Năm 1966, tôi rời quê lên Sàigòn vào Đại Học,  sức khoẻ vẫn suy nhược.  Ở Saigon tôi có cơ duyên gặp, học hỏi và sở đắc được  ba phương pháp  trị liệu và dưỡng sinh  cổ truyền:

1.  Châm Cứu

2.  Dĩ Thực  Liệu Bệnh  ( trị bệnh  bằng phương pháp ăn uống)

3.  Hiệp khí đạo

Áp dụng  những nguyên lý  dưỡng sinh  này  trong đời sống hàng ngày, tôi đã tự chữa được  những bệnh nan y đã deo đẳng tôi suốt thờ kỳ  thơ ấu, và trở nên rất khỏe mạnh. Trong suốt hơn 30 năm qua tôi chưa hề đi bác sĩ lần nào, và chưa hề uống bất kỳ một loại thuốc nào cả. Ngày nay tôi có 4 cháu, cháu lớn nhất  32 tuổi và cháu nhỏ nhất 22 ( thời điểm 2011). Nhờ áp dụng phương pháp dưỡng sinh, các cháu đều khỏe mạnh: chưa có cháu nào phải đi bác sĩ, và cũng chưa có cháu nào phải cần đến thuốc cả. Hẳn nhiên đây không phải là  là một điều ngẫu nhiên vì thời gian đã đủ lâu để minh chứng rằng  đây không phải là  một sự tình cờ. Tôi dám mạnh dạn xác định rằng đây chỉ là kết quả đương nhiên  của một phương pháp dưỡng sinh  đứng đắn. Có lẽ chúng tôi là một trong  số rất ít người có con nhỏ  mà không phải mất ngủ và khổ sở  vì con bị  nhiễm trùng  ở tai ( ear infection), tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa  và cảm cúm… là những bệnh  rất phổ biến  ở trẻ em. Cũng có lẽ  chúng tôi là một trong số rất ít gia đình  trên đất Mỹ  này không có  bác sĩ gia đình.

Để trình bày vấn đề một cách đầy đủ, tôi xin được  bắt đầu với định nghĩa  của sức khoẻ  theo quan niệm  dưỡng sinh. Suy nghĩ thông thường cho rằng một người không  yếu đau, không cần viếng bác sĩ là một người khỏe mạnh. Nhưng theo tiêu chuẩn  dưỡng sinh, sức khỏe  tốt phải hội đủ 10 điều kiện său đây:

1/ Không bệnh tật và không hề cảm thấy mệt mỏi, ngay cả khi làm việc nhiều giờ.

2/   Không bị bệnh vì sự đổi thay của thời tiết. Không bị bệnh dị ứng ( allergy).

3/   Không dùng bất cứ một  loại thuốc nào kể cả thuốc viên sinh tố và khoáng chất.

4/Cơ thể không phì mập,không bị đau nhức và duy trì được sự dẻo dai(flexibility)

5/   Ngon ăn, tiêu hóa tốt và bài tiết điều hòa.

6/   Ngủ ngon và ngủ thẳng giấc. Không dùng thuốc ngủ. Không phải thức giấc vì chiêm bao hay vì  nhu cầu bài tiết  của cơ thể.

7/   Đầu ốc luôn luôn sáng suốt  và có trí nhớ tốt. Thông thường ai nấy đều cho rằng  trí nhớ suy giảm  theo tuổi tác, nhưng với kinh nghiệm bản thân thì trí nhớ  con người không già  theo tuổi tác

8/   Làm chủ được ý chí và sự nóng giận của mình

9/   Lạc quan và kiên nhẫn

10/  Vị tha, thường quan tâm tới lợi ích người khác và được mọi người quý mến.

Để đạt được sức khỏe tốt như trên, phương pháp dưỡng sinh đề nghị  sau đây cần phải được áp dụng  trong đời sống hàng ngày:

1/   Hô  hấp đúng

2/   Ngủ ngon giấc.

3/   Ăn uống  đúng dưỡng sinh

4/    Vận động và  thư  giản cơ thể

 

Tôi xin trình bày đại cương  từng lãnh vực một

 

Lãnh vực 1:  Hô hấp đứng phương pháp

Đây là sự áp dụng  của câu nói nổi tiếng Thiện  dưỡng  hạo nhiên  chi khí . Hô hấp  đúng  nghĩa là : thở sâu, thở chậm, thở yên lặng  và thở điều hòa . Đó gọi là  4 tướng  của hơi thở. Thở sâu nghĩa là thở sâu xuống  tận  Đan Điền  ( trầm Khí Đan Điền ). Thở chậm nghĩa là  thở dài hơi làm cho nhịp hơi thở chậm đi. Thở yên lặng nghĩa là thở  không gây tiếng động, giống như cách thở của ta  khi mới thức dậy sau một lúc ngủ ngon. Theo thuật ngữ dưỡng sinh , lối thở này gọi là  Qui Tức  ( cách thở của con  rùa). Thở đều hòa nghĩa là thở  theo cùng một nhịp điệu, không lúc chậm lúc nhanh. Các vị võ sư cao đẳng thường duy trì  được lối hô hấp này, còn các môn sinh  mới nhập môn bao giờ cũng thở chậm lúc bắt đầu tập luyện, nhưng chỉ sau một hồi luyện tập hơi thở của họ trở nên  gấp và ồn ào.

Để tôi giải thích cho bạn tại sao thở  sâu lại vô cùng  quan yếu cho sức khỏe  của mình. Các bạn có để ý thấy rằng khi ta mệt mỏi, nằm nghỉ một chút ta sẽ thấy đỡ hơn không? Bạn cũng có để ý rằng khi thở ở trạng thái nằm  thì bụng dưới tự nhiên di chuyển lên xuống  theo nhịp thở , còn ngực thì không  di chuyển  chút nào không? Đó là vì theo tự nhiên, ta thở bằng bụng  khi nằm.  Trong ngôn ngữ của dưỡng sinh  lối thở này gọi là  Phúc Tức ( thở bằng bụng). Chính lối thở bằng bụng này đã giúp khí lực ta hồi phục. Hiển nhiên là nếu ta  rèn luyện để áp dụng  Phúc Tức cho từng hơi thở thì  kết quả  sẽ vô cùng  to lớn. Các nghệ sĩ trình diễn đều biết được  bí mật  của sự lợi ích này. Cổ nhân  đã đề cập  tới sự kỳ diệu của phương pháp thở  này  qua câu nói nổi tiếng  sau đây: Thánh nhân  chi tức  dĩ chúng, chúng nhân  chi tức dĩ hầu ( Thánh nhân  thở bằng  gót chân, nghĩa là thở sâu, còn người thường  thở bằng  cổ họng  nghĩa là thở cạn)

Môn phái Hiệp khí  Đạo rất chú trọng  đến sự rèn luyện hơi thở .  Các môn sinh đều được hướng dẫn  và nhắc nhở  phương pháp thâm hô hấp từ bài học đầu tiên. Trầm khí đan điền  là một điều kiện  không thể thiếu để sử  dụng  các đòn thế Hiệp Khí Đạo. Thời gian cần cho sự luyện tập để có thể làm chủ hơi thở của mình khá dài, môn sinh cần phải có thầy chỉ dậy và phải kiên tâm  tập luyện.

Lãnh vực 2: Ngủ Ngon Giấc

Nếu bạn bẩm sinh có được giấc ngủ ngon mỗi tối, đó là một lợi ích không cùng. Những bạn khác có lẽ phải trằn trọc  thâu đêm, hoặc thường hay có giấc ngủ chập chờn. Một số bạn khác có lẽ phải cần đến thuốc ngủ mỗi tối. Nếu bạn muốn cải thiện giấc ngủ của mình, trước hết bạn nên thay đổi cách ăn uống  theo nguyên lý  đề cập tới ở lãnh vục 3, đồng thời áp dụng phương pháp Âm Dương Liệu Pháp sau đây: Ngâm chân trong nước  nóng  khoảng  20 phút  trước khi đi ngủ. Nên thu xếp công việc sao cho bạn có thể  đi thẳng vào giuờng ngủ sau khi ngâm chân, không phải làm điều gì  khác cả. Nước ngâm chân phải càng nóng càng tốt, và ngập tới đầu gối. Khi ngâm chân bạn phải mặc thật ấm. Nếu bạn làm đúng thì khoảng sau 10 phút  có thể bạn  bắt đầu bài tiết mồ hôi ra  thật nhiều. Nếu bạn thử áp dụng  phương pháp này, bạn sẽ  thấy mình ngủ say như chết  đêm hôm đó. Phương pháp ngâm chân  nước nóng  có hiệu quả  cải thiện giấc ngủ  bởi vì nó mang đến  cho cơ thể  sự quân bình Âm Dương. Quân bình Âm Dương  có nghĩa  là đầu mát  và chân ấm. Khi ngâm chân vào nước nóng,  6 đường kinh lạc ở chân (Túc Thái Âm Ty Kinh, Túc Thiếu Âm  Thận Kinh, Túc Khuyết  Âm Can Kinh, Túc Thái Dương Bàng Quang Kinh, Túc Thái Dương  Đởm Kinh  và Túc Dương Minh  Vị Kinh) lấy nhiệt năng  từ nước làm ấm chân. Sáu đường Túc Kinh này cũng dẫn nhiệt lên phần trên  của cơ thể  ( theo nguyên lý  Vật Lý Học: nhiệt  thăng, hàn gián). Nơi đây  nhiệt sẻ  bị kềm  giữ lại trong lớp áo ấm  ta đang mặc. Điều này bắt buộc cơ thể  phải bài tiết  ra mồ hôi để  điều hòa thân nhiệt : đầu trở nên mát hơn và chân trở nên ấm hơn. Kết quả  là  điều kiện  đầu mát  chân ấm  được duy trì, quân bình âm dương  được hồi phục, giấc ngủ ngon  tự nhiện đến.

Lãnh  vực  3 : Ăn uống  đúng dưỡng sinh

Điều quan yếu nhất ở đây là phải nhai thật kỹ thức ăn.  Kỹ như thế nào thì chỉ cần  theo khẩu hiệu sau đây  của thánh Gandhi: Uống thức ăn, và nhai thức uống. Uống thức ăn có nghĩa là bạn nhai cho đến khi nào thực phẩm trở nên  hoàn toàn lỏng  để có thể uống được. Ăn thức uống có nghĩa là  khi uống  thì phải uống  thật chậm rãi, giống như  ta đang nhai thức uống vậy.

Về vấn đề chọn lựa thực phẩm thì chỉ cần  theo khẩu hiệu: Thân thổ bất nhị ( thân và  đất là một). Có nghĩa là chỉ ăn những  thực phẩm có thể trồng được ở địa phương mình  đang sinh sống. Trong số các thức ăn thì ngũ cốc phải là thực phẩm chính, lại phải là ngũ cốc lức mới được. Người Việt Nam  chúng ta ăn cơm mỗi ngày, đó là điều tốt, nhưng có lẽ cần phải điều chỉnh  để tuân giữ hai điều sau đây: một là phải chuyển sang  dùng gạo lức  thay vì gạo trắng, hai là phải  tăng tỷ lệ  của cơm trong mỗi bữa ăn lên ít nhất 60% của tổng số lượng thực phẩm. Nếu bạn đang khỏe mạnh  thì không cần  phải loại trừ  ngay tức khắc  thịt  và thực phẩm  thú vật, nhưng nếu tập được  thói quen  nhai kỹ, bạn sẽ thấy mình  tự nhiên  ăn ít thịt dần rồi sẽ bỏ hẳn.

Để tôi giải thích cho bạn tại sao nhai kỹ  lại rất quan trọng  đối với sức khoẻ chúng ta. Mỗi nguời trong chúng ta đều được thiên nhiên  phú cho một bộ răng.  Khi chúng ta lên bảy hay tám tháng, răng sữa bắt đầu mọc. Thường thì do không biết vệ sinh  răng , lại hay ăn nhiều bánh kẹo, các răng sữa do đó sẽ hư đi.  Thiên nhiên lại cho chúng ta một bộ răng mới lúc 7 hay 8 tuổi. Bạn có thấy rằng ngoại trừ bộ răng, những bộ phận khác của cơ thể  đều không có  được ơn tái tạo này không? Từ sự đối xử đặc biệt này của thiên nhiên đối với bộ răng,  ta có thể rút ra  được kết luận  hiển nhiên sau đây: Bộ răng  của chúng ta  hẳn phải được thiên nhiên  phú cho một nhiệm  vụ quan yếu.  Mà chúng ta ai cũng biết rằng nhiệm vụ cơ bản của răng  là để nhai thức ăn . Vậy thì nhai kỹ thức ăn phải là luật tự nhiên  ta  cần phải theo. Vi phạm luật nhai kỹ, sẽ  đưa đến  bệnh phì mập, hay mệt mỏi, áp huyết cao, và tệ haị nhất  là bệnh  chấn động tim ( tạm dịch  chữ  heart  attack)

Lãnh vực 4:  Vận động  và thư giản cơ thể.

Vận động có nghĩa là tập thể dục. Một hệ thống thể dục tốt  phải vận động hết các bắp thịt của cơ thể, từ đầu, mình, cổ, gáy cho đến từng ngón chân ngón tay. Thể dục phải được tập luyện hằng ngày vào lúc mới  thức dậy và trước khi đi ngủ. Lúc mới thức dậy để hưng phấn cơ thể, chuẩn bị cho một ngày làm việc . Trước khi đi ngủ,  để giúp cơ thể  bài tiết  chất cặn bã  sinh ra do sự làm việc  trong ngày. Một trong  những hệ thống  thể dục  tốt là hệ thống  tập nóng  người áp dụng  ở các lớp Hiệp Khí Đạo. Các dộng tác thể dục ở đây phù hợp với học thuyết  kinh lạc  của khoa châm cứu, vừa bổ  Tinh, vừa bổ Khí, vừa bổ Thần.

 Thư giãn có nghĩa là buông  xả. Các bạn có để ý thấy sự khác biệt giữa cơ thể của một em bé và một cụ già không ? Một đàng thì mềm mại, một đàng thì cứng ngắc. Mục đích là đưa  toàn cơ thể  trở về tình trạng  mềm mại của nó. Rất nhiều người trong chúng ta  vào cuối một ngày làm việc  thường hay bị mỏi ở cổ, nặng ở đầu, và đau ở  lưng. Đó là hậu quả của sự căng cứng  bắp thịt một cách vô thức  của chúng ta  trong khi làm việc. Tập luyện Hiệp Khí Đạo là một phương pháp làm thoải mái cơ thể rất hiệu quả . Nếu bạn không thích vận động  cơ thể qua luyện tập  các đòn thế  của Hiệp Khí Đạo, thì bạn có thể thực hành  thiền quán, nguyện ngắm, tĩnh tọa, hoặc Thái Cực  Chưởng . Tất cả đều đưa  đến  kết quả tốt.

 Trên đây là đại cương  những nguyên lý dưỡng sinh  mà tôi đã áp dụng cho bản thân và gia đình trong hơn 30 năm qua với kết quả rất tốt đẹp. 

Con đường dưỡng sinh đòi hỏi nghị lực, kỷ luật và kiên nhẫn. Niềm ước mong khiêm tốn của tôi là bài viết này sẽ gợi ý  cho bạn đánh giá lại sức khỏe của mình, dựa trên 10 điều kiện  của  sức khỏe đã đề cập trên kia. Nếu bạn cảm thấy vừa lòng với sức khỏe bạn đang có, tôi thành thật  chia vui với bạn. Còn nếu bạn cảm thấy cần phải cải thiện  sức khỏe  của mình  hay tệ hơn nữa , bạn đang mang  một chứng bệnh  nan y  nào đó, tôi thành thật mời bạn  thử áp dụng  phương pháp dưỡng sinh  này trong đôi ba  tuần lể . Tôi thật tâm  tin tưởng rằng tới chừng  đó kết quả sẽ thuyết phục  bạn tiếp tục áp dụng phương pháp dưỡng sinh  để sống cuộc đời hạnh phúc  và khỏe mạnh. Có lẽ bạn cảm thấy bài viết chưa cung ứng đủ những điều bạn cần biết  để bắt đầu. Lý do là vì dưỡng sinh theo phương pháp đông phương có một lý thuyết  sâu xa và thâm áo, một bài viết ngắn như thế này hẳn nhiên là không đủ. Nhưng tôi sẵn sàng  giúp đỡ bạn nếu bạn cần thêm chi tiết. Bạn có thể liên lạc với tôi bằng  điện thoại hay  qua thư tín. Bạn cũng  có thể  điện thư (e-mail) cho tôi nữa ( xin xem  số điện thoại và địa chỉ  e-mail đính kèm  ở cuối bài). Niềm ray rức của tôi là cho tới bây giờ  sự truyền bá dưỡng sinh của tôi chỉ đến  với các  bạn người Mỹ. Tôi thực tâm muốn chia sẻ  lợi ích của phương pháp này đến các bạn đồng hương, cùng ngôn ngữ và cùng hướng  suy nghĩ. Tôi thực tâm chờ mong  bạn. Chúc bạn sớm áp dụng những nguyên lý dưỡng sinh trong đời sống hàng ngày.

 Liên lạc:

Trần văn Quang

12404 Rivendell Dr.

Oklahoma City OK 73170

Dt. (405)759-2502

Email  vantran1031@gmail.com

	Các huyệt đạo của cơ thể con người (ĐôngY và NamY)                      ( tài liệu  từ e-mail của các bạn bè -internet) Các cơ quan của cơ thể con người  có những huyệt  ở lòng bàn chân.  Nếu chúng ta  cảm  thấy cơ quan nào đau, chúng ta có thể  tìm  huyệt của cơ quan  ấy ở dưới lòng bàn chân, rồi message  ( xoa ) nó, chúng ta sẽ cảm thấy hết đau, hay đỡ đau       The  sensory touches of the Organs of the human body                       ( tài liệu  từ email của các bạn bè -internet) The Organs of your body have their sensory touches at the bottom of your foot, if you massage these points you will find relief from aches and pains   ( see the picture  above) The Organs of your body have their sensory touches at your hand f you massage these points you will find relief from aches and pains                                                                                                                           ( see the picture  below)

	Message
	Khái niệm về "Khí Trầm  Đan Điền"      Khí trầm đan điền là công phu cơ sở của cái gọi là “Chuyên khí trí nhu” và “Cường bạo giả, tử chi đồ; nhu thuận giả, sinh chi đồ”. Tức là phép dưỡng sinh bảo mệnh đòi hỏi thực hiện lối sống “nhu thuận rất mực”. Muốn đạt được “nhu rất mực” thì trước hết phải chuyên tâm vào khí. Chuyên tâm vào khí là trầm khí xuống chỗ tốt nhất của nó là Đan Điền. Khí thường hay trầm xuống Đan Điền là ứng với quẻ “Thuỷ hoả ký tế” trong Kinh Dịch, tức là ứng với hiện tượng “khảm li giao nhau”. Li là tâm hoả bốc lên, khảm là thận thuỷ thấm xuống; thuỷ hoả đi ngược chiều nhau, tính chất của chúng là nhu thuận và cương cường đối ngược nhau. Thuỷ ở trong thân thể con người rất nhiều, chiếm tỉ trọng đến 7/10 trọng lượng toàn thân. Hoả chia làm hai: quân hoả và tướng hoả. Theo Hậu thiên dịch đồ, li là quân hoả, là thực hoả. Theo sách Nội kinh, mệnh môn hoả là tướng hoả, là hư hoả. Ngũ tạng lục phủ và toàn thân không chỗ nào mà hoả khí, do tác động của quân hoả và tướng hoả, không đi đến được. Hoả khí thịnh quá thì gây bệnh. Trung y gọi chỗ ấy là hoả quá vượng, Tây y gọi chỗ ấy bị viêm. Như vậy đủ thấy khi thân thể bình thường vô bệnh thì hoả khí tản mạn khắp châu thân cũng không làm giảm được sự ngưng tụ của thuỷ khí. Thân thể thiếu thuỷ khí thì khô héo, thiếu hoả khí thì chức năng vận hoá tồi tệ. Cho nên thuỷ khí và hoả khí đều không thể thiếu mà cũng đều không nên quá vượng. Nếu cứ để mặc cho thuỷ hoả nương theo tính chất của chúng mà mặc sức bốc lên và trầm xuống, tức là hiện tượng mà Kinh Dịch gọi là “hoả thuỷ vị tế” thì chúng làm gì có được cái dụng lâu dài? Lão Tử đọc Dịch ngộ được cái lí đơn giản của Dịch mới đưa ra kiến giải “Chuyên khí trí nhu” tức là phép trầm khí xuống đan điền nhờ tập trung chú ý vào đan điền. Theo Huyền học của Đạo gia, Đan Điền là lò luyện nội đan. Tâm hoả ở trong lò, thận thuỷ ở trên lò, ấy là hoả làm ấm thuỷ, không để cho thuỷ thấm xuống gây rối loạn, mà ngược lại còn làm cho hoả khí và thuỷ khí hợp lại thành chân khí đầy lợi ích. Thuỷ ở trên hoả ở dưới, tức là nhờ có thuỷ mà hoả lập nên công cán, hoả không bốc lên gây hại, mà ngược lại bốc lên làm ấm thuỷ. Kinh Dịch gọi tình hình này là “thuỷ hoả ký tế”, khảm li giao nhau đã viên mãn rồi vậy. Đan Điền có thể ví như một túi khí. Nếu khí không trầm xuống Đan Điền thì túi ấy lép xẹp; do đó, tuy có Đan Điền cũng vô dụng. Bấy giờ dù cho tâm hoả ra sức tác động thì cũng nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì. Nếu tâm và khí không tương thủ ở Đan Điền thì tâm ấy như bèo giạt mây trôi không định hướng, làm thế nào khí xuống đến Đan Điền được? Cho nên chuyên tâm trầm khí xuống đan điền phải kết hợp với công phu tập trung tinh thần vào Đan Điền mới có thể đạt được lối sống “nhu rất mực”. Thái cực quyền luận nói: “Dĩ tâm hành khí, dĩ khí vận thân, khí biến chu thân”. Phải bắt đầu từ công phu Khí trầm đan điền rồi mới tiến đến công phu Vận khí hành khí. Đây chỉ là một hiệu dụng trong công phu Chuyên khí mà thôi.     Một phương pháp thở sâu chuyển: Trầm Khí Đan Điền                                 trích phần đề tài Sức Khỏe của Trần Ngọc Bình Cơ thể  chúng ta  cần thực phầm cũng như không  khí để sống, ta có thể nhịn ăn 3 tháng mà không chết,, thế nhưng  nếu ta chỉ không thở  trong 5 phút  là đi đoong liền, xem thế thì dủ biết  thở quan trọng trong đời sống  như thế nào.. Theo  như trong sách, thì một cái thở có 4 giai đoạn: Giai đoan 1 từ từ  cho đến khi không khí đầy phổi thì vẫn tiếp tục hít vào và đếm từ  1 đến 10 là giai đoạn 2. Mục đích của việc vẫn tiếp tục hít vào mà không ngưng thở, không đóng thanh quản  là để cho máu có thì giờ hấp thụ  oxy để chuyển từ  máu đen  là  máu đói oxy sang máu đỏ là máu đã hấp thụ đủ oxy. Rồi từ từ  thở ra nhẹ nhàng  như con cò đáp xuống cánh đồng  và cũng đếm từ 1 đến 10 là giai đoạn 3. Sau đó, thở ra  bình thường  như trong sinh hoạt  hàng ngày và cũng đếm  từ 1 đến 10 là giai đoạn 4. Tóm lại một hơi thở  gồm có 4 thời., thời thứ 1 hít vào, thời thứ 2  tiếp tục hít vào để giữ trong phổi không khí và đếm  từ  1  tới 10, thời thứ 3 từ từ thở ra  cũng đếm  từ 1  đến 10 và thời  thứ 4  thở ra ra bình thường  như trong sinh hoạt hàng ngày và cũng đếm tứ  đến 10. Mỗi thời là 15 giây, 4 thời  là 1 phút .  Chỉ đếm đến 10  ở thời thứ  4 là không cảm thấy mệt  mà còn khoan khoái nữa. Nếu bạn chạy đúng  thì sẽ  cảm thấy máu chạy rần rần  trong mạch máu ở hai cánh tay, nếu thở sai thì sẽ thấy nhứ đầu và phải ngưng liền, và hãy tập làm sao cho đúng  tứ là  cảm thấy  máu chạy  rần rần  ở hai cánh tay như đã nói ở trên
	THIỀN và THỞ Lê Tấn Tài                         Tập thiền  Nói đến thiền chúng ta nghĩ ngay đến ngồi thiền: bán già, kiết già. Thực ra chúng ta có thể tập  thiền trên mọi tư thế (đi, đứng, nằm, ngồi...), mọi lúc (khi làm việc, lúc nghỉ ngơi...)    Tuy nhiên, Thiền và Yoga thường khai thác cách ngồi kiết già để chữa mỏi mệt.  Giữ lưng  thẳng đứng khi ngồi thiền chữa trị đau cột sống rất hiệu quả, nếu  kết hợp với thở bụng cũng có thể làm chậm lão hóa. Một vấn đề quan trọng khác khi thiền định là phải ý thức rõ hơi thở : “Thở vào thì biết thở vào, thở ra thì biết thở ra…” Tim đập thì khó theo dõi vì nó đập mau chậm ngoài ý muốn của chúng ta. Các bộ phận khác trong cơ thể cũng khó quan sát chỉ riêng hơi thở thì chúng ta quan sát rất dễ dàng. Lúc lo âu thì thở hổn hển. Lúc sợ hãi thì thở khi nhanh, khi chậm. Thở cũng gắn liền với các hoạt động cơ bắp, mệt thì đứt hơi, khỏe thì hơi thở nhẹ nhàng . Như vậy chỉ cần quan sát hơi thở, chúng ta có thể quan sát được toàn diện thân xác . Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc viết : "Rõ ràng chỉ có hơi thở mới là một sợi dây nhạy cảm buộc thân vào tâm, là cái cầu nối giữa thân và tâm. Không chỉ thế, thở còn vừa là ý thức, vừa là vô thức. Như không cần ta. Như ở ngoài ta. Như không có ta. Quan sát thở, ta còn có dịp đào sâu xuống…vô thức. Ta thấy thở gắn với sự sống chết của kiếp người. Còn sống là còn thở, chết là hết thở, là tắt thở, là ngừng thở. Để ý một chút ta sẽ thấy đời người thực ra chỉ là… một hơi thở! Khi chào đời em bé khóc thét lên một tiếng thật to để hít mạnh không khí vào phổi để rồi khi lìa đời, cụ già lại thở hắt ra một cái, trả lại cho đời tất cả những gì mình đã vay mượn! Giữa hai lần thở vào thở ra đó là những đợt thở… lăn tăn như những làn sóng nhỏ, mà nối kết các làn sóng nhỏ lăn tăn đó lại với nhau ta có cuộc rong chơi trong cõi Ta bà!"   Tập thở Thở quan trọng như vậy nhưng ít ai chú ý đến và nhất là không biết cách thở. Lúc sinh ra, chúng ta thở bằng bụng, tuy nhiên khi lớn lên chúng ta lại thở bằng ngực . Theo chuyên gia Shah thì việc thở bằng ngực làm các khí đọng sẽ nằm ở dưới đáy phổi, có nghĩa không khí trong lành ít đến vùng đáy phổi hơn . Trong khi đó, vùng đáy phổi là nơi chứa nhiều mạch máu ấm áp và ẩm ướt nhất - tức là nơi trao đổi khí và vận chuyển ôxy vào máu nhiều nhất. Như vậy động tác hít vào thở ra là một chu kỳ. Cứ mỗi chu kỳ có khoảng nữa lít khí vào ra cơ thể. Chu kỳ nầy hoạt động khoảng 18 lần trong một phút . Hơi thở cần nhịp nhàng và đều đặn, trung bình 15 nhịp/phút , tạm ngưng một quãng ngắn giữa hít và thở ra. Chỉ cần vài phút tập thở mỗi ngày sẽ có tác dụng rất lớn cho sức khỏe (chống stress, giảm huyết áp, mất ngủ, các chứng bệnh dạ dày, giảm mệt mỏi...), ảnh hưởng rất tốt đến ba hệ thống thần kinh, tuần hoàn và hô hấp. Các bài tập thở 1/ Thở sâu Trong cách hít thở thông thường chúng ta chỉ tống khí ra khỏi phần trên và phần giữa của phổi, còn phần dưới là đáy phổi thì không hoạt động và đầy khí cặn . Vậy chúng ta phải tập hít thở sâu đến tận đáy phổi, đẩy hết khí cặn ra ngoài và làm cho khí trong lành tràn vào. Hít thở tối đa sẽ giúp các cơ hô hấp khỏe hơn. Do máu tăng cường nuôi dưỡng các bộ phận, cơ thể sẽ tăng khả năng tự điều chỉnh các rối loạn của các cơ quan. Chẳng hạn sự sợ hãi làm tim hồi hộp vì thải khí carbon quá nhiều, nên hít thở chậm và sâu, tập trung tư tưởng để thư giãn, lấy lại bình tĩnh và quân bình tinh thần. Hít thở sâu trao đổi khí trong phổi và các cơ quan khác từ đó thải khí độc ra khỏi cơ thể và chống được mệt mỏi.   2/ Thở nằm Nằm ngửa, hai tay giang ra hai bên, lòng bàn tay ngửa lên, nhắm mắt lại, thư giản toàn thân. Hít hơi mạnh vào và đưa xuống bụng rồi thở ra từ từ cho đến khi cảm thấy cơ thể chìm xuống 3/ Thở đi Sự hít thở và đi bộ có liên quan với nhau vì đều do khối óc điều khiển. Nên đi chân không khoảng 15 phút và đi bộ thật chậm để nhận thức nhịp thở. Chân trái bước lên, hít hơi mạnh đến khi chạm đất thì thở ra. Lập lại động tác với chân phải. Cơ thể chuyển động giống như trái banh, lưu ý giữ thẳng cột sống. Trong lúc đi, thỉnh thoảng lại kết hợp với thở bụng và thở sâu theo công thức : 4 bước hít vào (phình bụng), 2 bước ngừng thở, rồi 8 bước thở ra 4/ Thở ngồi Ngồi xếp bằng theo tư thế kiết già hay bán già, thẳng lưng để cột sống duỗi hẳn ra. Tập trung hít thở vào cơ hoành (màng chắn khoang bụng trên, không phải ở ngực). Nhắm mắt lại, hít vào thở ra đều đặn. Tập khoảng 15 phút mỗi ngày . Thở 4 thì bằng nhau : Thì 1 hít vào sâu, từ từ và nhẹ nhàng bằng mũi, êm dịu kéo dài đến mức có thể chịu được, đồng thời phình bụng ra. Thì 2 nín thở giữ hơi. Thì 3 thở ra từ từ, êm nhẹ và kéo dài, đồng thời bụng thót vào hết cỡ. Thì 4 nín thở. Thời gian của các thì như nhau. 5/ Thở bụng Hít vào thì phình bụng, thở ra thì thót bụng và co hậu môn lên, thở thật nhẹ nhàng và chậm rãi. Nên chú ý dẫn dắt hơi thở theo một hướng nhất định (có thể tưởng tượng hơi thở vào qua mũi, ngược lên đỉnh đầu, ra sau gáy, dọc theo xương sống 6/ Thở theo Yoga Có thể tập thở trong tư thế nằm, đứng, ngồi trên ghế, nhưng tốt nhất là ngồi bán già hoặc kiết già. Phép thở yoga cần phải nhẹ nhàng, chậm rãi, đều đặn theo 3 thì (hít vào, giữ hơi, thở ra) hoặc 4 thì (hít vào, giữ hơi, thở ra, nín hít). Cách thở nầy là cách thở thiền định, phải quán sát từng hơi thở của chính mình 7/ Thở một lỗ mũi Mũi có bên trái và bên phải, chúng ta thường sử dụng cả hai để hít vào và thở ra. Thực ra, hai bên rất khác nhau. Bên phải tượng trưng cho mặt trời, bên trái cho mặt trăng. Nếu đau đầu, bịt mũi bên phải thở bên trái, 5 phút sau thì sẽ bớt. Nếu cảm thấy mệt mỏi, chỉ cần làm ngược lại, đóng mũi trái và thở bằng mũi phải. Ít phút sau, sẽ thấy khỏe khoắn. Bên phải thuộc về nóng. Bên trái thuộc về lạnh . Phần đông phụ nữ thở bên trái nên họ trở nên dịu dàng nhanh hơn. Ngược lại phái nam thở bên phải nhiều hơn, nên họ mau nóng nảy. Buổi sáng khi thức dậy, chúng ta hãy chú ý lỗ mũi nào thở nhanh hơn. Nếu bên trái thở nhanh hơn, chúng ta sẽ thấy mệt mỏi. Hãy bịt bên trái, thở bên phải , tức khắc sẽ cảm thấy khỏe khoắn. Liệu pháp thở nầy có thể chữa bệnh mà không cần thuốc và không hại gì cả. Vậy, tại sao chúng ta không thử xem ?

	Khái niệm về  Âm Dương Liệu Pháp Học thuyết  Đầu là âm và chân là Dương. Thực tế cho thấy, đầu (cụ thể là trán) sờ vào lúc nào cũng thấy mát và chân (dưới) luôn thấy ấm. Khi cơ thể bệnh (có rối loạn thăng bằng âm dương) thì đầu (phía trên) sờ vào thấy nóng (trán nóng, mắt đỏ, mặt đỏ bừng...) thay vì mát, và chân (phía dưới) thấy lạnh (ẩm, ra mồ hôi, đau ê ẩm...) thay vì nóng. Cách chữa bệnh đơn giản nhất là dùng khăn lạnh đắp vào trán (thêm âm vào để đẩy dương ra) hoặc ngâm chân vào nước nóng (thêm dương vào để đẩy âm ra). Cách điều trị trên chủ yếu nhằm thực hiện lại thế quân bình (điều hòa âm dương) đã bị xáo trộn vì bệnh gây ra, vì thế, đã có một nhận xét hết sức lý thú : "Hãy giữ cho đầu bạn mát (âm) và chân bạn luôn ấm (dương) thì bạn sẽ không cần đến thầy thuốc".Ngược lại, khi bị bệnh, trên nóng (dương) dưới lạnh (âm) là Thủy hỏa không tương giao với nhau gọi là Thủy hỏa vị tế.
	Một phương pháp: Tắm  Âm Dương Liệu Pháp   Đây là phương pháp phổ biến , có nhiều người áp-dụng thành-công : tắm dưới nước bông sen trong phòng tắm;  tăng độ nước nóng lên chừng 50 độ C (cao hay thấp hơn tùy nghi và tùy sức chịu đựng của cơ thể nhưng không quá nóng); đứng dầm nước nóng chừng 2 đến 3 phút ;  sau đó giảm nước nóng và tăng nước lạnh lên từ từ và lạnh đến mức nào mà cơ thể có thể chịu được cũng từ 2 đến 3 phút . Sau khi quen có thể tăng mức lạnh của nước. Tắm âm dương chừng vài hôm sẽ thấy sức khỏe gia tăng, con người sẽ có thêm nhiều sức sống và khả năng chịu đựng thời-tiết, hệ miễn nhiễm sẽ hết sức mạnh mẽ. Tác dụng của nó như sau : khi cơ thể dầm nước nóng là dương, nhưng dương sanh ra âm làm dản nở các mạch máu trong cơ-thể, máu được dương hóa nên thu hút lôi kéo những chất dơ do tế bào bài tiết ra, vốn âm hơn, còn đọng lại trong xương, gân, các tạng phủ (như urê, uric, axit lactic..), vào các mao mạch và sau đó được bài tiết ra khỏi cơ thể dễ dàng hơn, môi trường quanh các tế bào trở nên trong sạch, khiến chúng hoạt động hiệu quả hơn. ….Rồi ngay sau đó khi tăng dần độ lạnh là âm, nhưng âm lại sanh ra dương : vậy là các mạch máu teo nhỏ lại, nước lạnh sẽ kích-thích trung-khu thần kinh và toàn bộ cơ-thể phản ứng lại bằng cách tiêu-thụ các chất dinh-dưỡng và đốt cháy nó để tăng sức nóng chống lại cái lạnh… Do cơ chế ưu tiên của cơ thể, chất dinh dưỡng trong những mô kém quan trọng nhất (có mối liên hệ về khí với cơ thể lỏng lẻo) sẽ được huy động trước, chúng thường chứa nhiều tế bào già, yếu. Do vậy, phần tắm lạnh có tác dụng chống lăo hóa Tắm Âm-Dương kích-thích làm cho cơ-thể luôn trẻ-trung, chống lăo-hóa và gia tăng sức sống 1 cách mănh-liệt và hoàn-toàn thiên-nhiên……và dĩ-nhiên là chống bệnh-tật rất hữu hiệu !